“Τα παιδιά μας εμπνέουν συνεχώς” μας είπε η Ήρα Παπακωνσταντίνου, ηθοποιός, καθηγήτρια υποκριτικής-αυτοσχεδιασμού, ιδρύτρια του INDAK.

Το κέντρο παραστατικών τεχνών INDAK βρίσκεται στο Παγκράτι. Εμπνευστές και ιδιοκτήτες του κέντρου, είναι δύο νέες, δυναμικές γυναίκες, η Εύα Σταυρογιάννη (χορογράφος, καθηγήτρια αυτοσχεδιασμού και κίνησης, απόφοιτη της κρατικής ακαδημίας χορού της Μόσχας) και η Ήρα Παπακωνσταντίνου (ηθοποιός και καθηγήτρια υποκριτικής-αυτοσχεδιασμού). Όραμά τους, να κάνουν τον κόσμο καλύτερο, μέσα από την τέχνη.

Μιλήσαμε με την Ήρα Παπακωνσταντίνου για το INDAK, τον Σαίξπηρ και την Disney, τον Βυσσινόκηπο και πολλά ακόμη.

Ποια είναι η ιδέα αλλά και η ανάγκη που οδήγησε στη δημιουργία του INDAK, το κέντρου παραστατικών τεχνών στο Παγκράτι;

Το INDAK art lab είναι το “σπίτι” πολλών ιδεών που έχουν ανάγκη από στέγη. Με την Εύα Σταυρογιάννη ενώνουμε τις τέχνες μας, τον χορό και την υποκριτική, και αφήνουμε αυτή την τριβή να πυροδοτήσει τη σπίθα του πειραματισμού και της έρευνας τόσο σε καλλιτεχνικό όσο και σε εκπαιδευτικό επίπεδο. Η ανάγκη για δημιουργία μιας καλλιτεχνικής κοινότητας με θεμέλια την έκφραση, τη δημιουργία, την ελευθερία, το σεβασμό και την αποδοχή μας οδήγησαν στη δημιουργία του.

Και τι θέση έχουν τα παιδιά στο πλούσιο πρόγραμμά σας;

Τα παιδιά μας εμπνέουν συνεχώς και μαθαίνουμε πολλά από εκείνα για την πρακτική μας και στην διδασκαλία των ενήλικων μαθητών μας. Αποτελούν τον πυρήνα, καθώς στοχεύουμε και στο παιδί που κρύβει μέσα του ο κάθε καλλιτέχνης, ώστε να απελευθερωθεί και να εκφραστεί αυθόρμητα εξερευνώντας εκ νέου τα εκφραστικά του μέσα.

Τα εργαστήριά σας απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Υπάρχει, ωστόσο, κάποια ομπρέλα, μια κοινή λογική που διέπει όλα τα εργαστήρια;

Ο πειραματισμός, το “πάντρεμα” τεχνών και έργων τέχνης, η προσωποκεντρική προσέγγιση και το κοινωνικό πρόσημο του INDAK art lab. Στόχος μας είναι να παρέχουμε έναν ασφαλή και χωρίς αποκλεισμούς χώρο για καλλιτέχνες κάθε προέλευσης αλλά και να ενθαρρύνουμε άτομα κάθε ηλικίας και επιπέδου εμπειρίας να ενταχθούν στην κοινότητά μας. Η διαφορετικότητα είναι η δύναμή μας.

Φέρνετε κοντά δύο-φαινομενικά αταίριαστους κόσμους- αυτόν του Σαίξπηρ και της Disney  ετοιμάζοντας με παιδιά 5-7 ετών – τους Mini Performers σας- μια θεατρική παράσταση. Πώς επιτυγχάνεται αυτή η ανατρεπτική συνύπαρξη και τι εφόδια παίρνουν οι μικροί συμμετέχοντες από όλη αυτή τη διαδρομή;

Η Disney και ο Σαίξπηρ μπορεί να φαίνονται σαν μια ασυνήθιστη σύζευξη, υπάρχουν ωστόσο κοινά θέματα που βρίσκουμε και στα δύο όπως η μαγεία, η φαντασία, η συγχώρεση (“Ο βασιλιάς των λιονταριών”, “Frozen”), η σχέση πατέρα-κόρης (“Η μικρή γοργόνα”, “Η πεντάμορφη και το τέρας”) η δύναμη της αγάπης, η εξουσία (“Ο βασιλιάς των λιονταριών”), η απομόνωση και η επανένωση (“Ψάχνοντας τον Νέμο”) και φυσικά το χιούμορ που μέσα από αυτό φωτίζονται πολύ σοβαρά θέματα. Στόχος είναι μέσω αυτού του πειραματισμού, να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τον κόσμο του Σαίξπηρ και με τις προαναφερθείσες έννοιες μέσα από τον πιο οικείο και αγαπημένο σε αυτά φανταστικό κόσμο της Disney.

Με τα λίγο μεγαλύτερα παιδιά πάλι (8-13 ετών) κάνετε μια σύγχρονη διασκευή του έργου του Τσέχωφ «Ο Βυσσινόκηπος», εστιάζοντας και σε προβληματισμούς όπως η περιβαλλοντική κρίση. Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτό.

Αυτή η σύγχρονη διασκευή του “Βυσσινόκηπου” όχι μόνο διερευνά τις περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής μας, αλλά ενσταλάζει επίσης ένα αίσθημα ευθύνης και ακτιβισμού στους μικρούς μας ηθοποιούς, τονίζοντας τη σημασία της συμμετοχής των νέων σε περιβαλλοντικά ζητήματα και υποστηρίζοντας ένα βιώσιμο μέλλον. Παράλληλα έρχονται σε επαφή με το μεγάλο θεατρικό συγγραφέα και το έργο του και αντιλαμβάνονται τη σημασία και τα βασικά θέματα του έργου μέσα από σύγχρονους προβληματισμούς. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να εκφράσουν όλα αυτά τα συναισθήματα και τις σκέψεις που τους κατακλύζουν μέσω της τέχνης. Επιπλέον, μπορούν να πειραματιστούν με διαφορετικά μέσα ενισχύοντας την αυτοέκφραση και τη δημιουργικότητά τους. Εξερευνούμε σιγά σιγά πιο σύνθετα θέματα και έννοιες, τα οποία προσπαθούμε να προκύπτουν από τις ανησυχίες τους, ώστε να οδηγηθούν σε βαθύτερη και πιο ουσιαστική έκφραση.

Είναι το παιχνίδι η πιο αποτελεσματική τεχνική για μικρούς (αλλά και μεγάλους);

Γιατί σταματάμε ή μειώνουμε το παιχνίδι καθώς μεγαλώνουμε; Αναλαμβάνουμε περισσότερες υποχρεώσεις και ευθύνες, η κοινωνία έχει συγκεκριμένες προσδοκίες για τη συμπεριφορά των ενηλίκων, και το παιχνίδι θεωρείται κάτι που πρέπει να εγκαταλείπουμε με την ενήλικη ζωή. Το παιχνίδι και ιδιαίτερα το ελεύθερο, μας διδάσκει να είμαστε ψυχικά ανθεκτικοί. Η ικανότητα να ελέγχεις τα συναισθήματά σου έπειτα από μία αποτυχία, να συνέρχεσαι και να αντιμετωπίζεις το άγχος είναι βασικά χαρακτηριστικά για έναν υγιή και λειτουργικό ενήλικα. Αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο για την ανάπτυξη δεξιοτήτων τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. Μέσω του παιχνιδιού, ενθαρρύνεται η δημιουργικότητα, η συνεργασία και η εκπαίδευση σε πολλαπλά επίπεδα. Παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να αναπτύξουν δεξιότητες κοινωνικής αλληλεπίδρασης, επίλυσης προβλημάτων και δημιουργικής σκέψης. Έτσι, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η διατήρηση του πνεύματος παιχνιδιού και της δημιουργικότητας μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην ενήλικη ζωή, προσθέτοντας χαρά, έμπνευση και ισορροπία.

Εκτός από την ψυχαγωγία, σε ποιους άλλους τομείς μπορεί να φανεί χρήσιμο;

Μελέτες δείχνουν ότι ένα περιβάλλον πλούσιο σε ερεθίσματα, σε συνδυασμό με το παιχνίδι, διευκολύνει την ανάπτυξη του φλοιού του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος των παιδιών αναπτύσσεται όταν δημιουργούν. Στο παιχνίδι οι κανόνες αποτελούν μονίμως αντικείμενο διαπραγμάτευσης και οι παίκτες πρέπει να αφουγκράζονται τη συναισθηματική κατάσταση των άλλων παικτών. Ο στόχος είναι να μην προκαλείται υπερβολική δυσαρέσκεια σε κάποιον παίκτη, καθώς η αποχώρησή του μπορεί να οδηγήσει στο τέλος του παιχνιδιού. Για τα παιδιά οι κοινωνικές καταστάσεις είναι επίσης αγχωτικές. Στο κοινωνικό παιχνίδι, προκύπτουν τόσο συγκρούσεις όσο και συνεργασίες. Ο φόβος και ο θυμός είναι δύο μόνο από τα συναισθήματα που καλείται να διαχειριστεί ένα παιδί, προκειμένου να συνεχίσει να παίζει. Αν το σκεφτούμε λίγο θα δούμε, πως ο φόβος και ο θυμός είναι δύο πολύ θεμελιώδη συναισθήματα και ασκούν τεράστια δύναμη και σε έναν ενήλικα, ο οποίος αν δεν έχει μάθει να τα διαχειρίζεται σωστά δεν μπορεί να συνεχίσει να παίζει το παιχνίδι της ζωής.

Τα σημερινά παιδιά αφιερώνουν πολλές ώρες μπροστά στα tablet και τα βιντεοπαιχνίδια. Τι θα τους λέγατε (και στους γονείς, αντίστοιχα) για να τα πείσετε να δοκιμάσουν κάποιο από τα εργαστήριά σας;

Είναι αλήθεια ότι η ζυγαριά γέρνει όλο και περισσότερο  προς την ψηφιακή επικοινωνία και οι ώρες που περνάμε μπροστά από μια οθόνη αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς. Η επαφή με τις αισθήσεις, το σώμα και τα συναισθήματα είναι βαρύνουσας σημασίας  για τη διαμόρφωση υγιών σχέσεων με τους εαυτούς μας και τους άλλους. Στα παιδικά και εφηβικά εργαστήρια του στούντιο μας (INDAK art lab) στοχεύουμε σε δεξιότητες όπως η ενσυναίσθηση, η κριτική σκέψη, η διαχείριση των συναισθημάτων και στη δημιουργία ενός προστατευμένου περιβάλλοντος έκφρασης μέσω του παιχνιδιού. Ερχόμαστε σε επαφή με τα συναισθήματα, τις σκέψεις, το σώμα μας αλλά και με αυτά του διπλανού μας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στον αυτοπροσδιορισμό, τη συμπερίληψη και την ανατροπή καταπιεστικών στερεοτύπων και αποπροσανατολιστικών προτύπων, που περνούν αφιλτράριστα στο μυαλό και την ψυχή ενός παιδιού.

Περισσότερες συνεντεύξεις στο Κάθε μέρα γονείς.

Θεατρικές παραστάσεις για παιδιά στον οδηγό “Πάμε Θέατρο;“

Ακολούθησε το Κάθε μέρα Γονείς στο Instagram και στο TikTok.