Περπάτημα στην Πλάκα και για πρώτη φορά βρέθηκα μπροστά στο σπίτι του Αντωνάκη και της Ελενίτσας, γνωστοί και ως ζεύγος Κοκοβίκου στην βραβευμένη ταινία Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα. Το σπίτι που στέγασε τον έρωτά τους είναι ένα από τα πιο διάσημα σπίτια του ελληνικού κινηματογράφου. Πόσα όμως ξέρουμε για αυτό και την ιστορία του; Πώς είναι σήμερα και τι του επιφυλάσσει το μέλλον;

Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του σπιτιού στην οδό Τριπόδων 22 είναι του Παύλου Μ. Μυλωνά.

Ποιο είναι το ζεύγος Κοκοβίκου;

Το 1965 προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες η ελληνική ταινία του σκηνοθέτη Γιώργου Τζαβέλλα Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα, με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και την Μάρω Κοντού στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Ο Αντωνάκης και η Ελενίτσα παντρεύονται και μετακομίζουν στο σπίτι της οδού Τριπόδων. Εκεί ξεκινά η κοινή τους ζωή, εκεί μας χάρισαν μερικές από τις πιο αξέχαστες σκηνές και ατάκες του ελληνικού κινηματογράφου.

Η ταινία σχολιάζει την μικροαστική τάξη της εποχής, με τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις της σε μια Αθήνα που αλλάζει. Επίσης, αποτελεί ένα εξαιρετικό σχόλιο για την χειραφέτηση της γυναίκας! Θεωρείται δικαίως μια από τις καλύτερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, με τον Κωνσταντίνου και την Κοντού στις πιο σπουδαίες ερμηνείες της καριέρας τους.

Δείτε κι αυτό!

• Αυτή είναι η τελευταία ταινία που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Τζαβέλλας
• Η ταινία ταξίδεψε στο εξωτερικό, απέσπασε εξαιρετικές κριτικές και κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σικάγο.
• Προβλήθηκε στους κινηματογράφους της Αθήνας και του Πειραιά κι έκοψε 297.273 εισιτήρια.
• Είναι μεταφορά του θεατρικού έργου του Γιώργου Τζαβέλλα με πρωταγωνιστή τον Βασίλη Λογοθετίδη.
• Ο Τζαβέλλας έχει σκηνοθετήσει και τις ταινίες Η κάλπικη λίρα και Μια ζωή την έχουμε.
• Το 2016 η ταινία επιχρωματίστηκε κι επέστρεψε στις αίθουσες με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση του κινηματογραφικού οργανισμού Καραγιάννης – Καρατζόπουλος.

Η “οικία Κοκοβίκου” στην Πλάκα

Παρότι το σπίτι της οδού Τριπόδων 22 έγινε γνωστό μέσα από την ταινία, η ιστορία του ξεκινά πολλά χρόνια πριν. Είναι από τα πιο παλιά σπίτια της Αθήνας, ένα από τα ελάχιστα δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής της τελευταίας περιόδου της τουρκικής κατοχής. Το οικόπεδο έχει συνολική έκταση 411,37 τ.μ. Όπως τα περισσότερα αρχοντόσπιτα αυτής της περιόδου έχει υπόγειο και δύο ορόφους (ανώγι και κατώγι). Στο ανώγι κυριαρχούσε το ξύλινο χαγιάτι, το στεγασμένο μπαλκόνι που βλέπουμε στην πρόσοψη του σπιτιού, το οποίο οδηγεί στην κοινή αυλή, σημείο συνάντησης για τους ένοικους του κτηρίου.

Σας προτείνουμε! Δείτε παρέα με το παιδί σας την ταινία κι οργανώστε μια βόλτα στην Πλάκα. Επιβάλλεται φυσικά μια στάση μπροστά στο σπίτι του Αντωνάκη και της Ελενίτσας. Οι Βόλτες στην Πόλη προσφέρουν υπέροχες ξεναγήσεις για γονείς και παιδιά στα Αναφιώτικα στην Πλάκα. Δηλώνοντας συμμετοχή στην ξενάγηση θα μάθετε για την ιστορία της περιοχής και θα δείτε από κοντά το σπίτι της οδού Τριπόδων 22.

Υπολογίζεται πως κατασκευάστηκε κοντά στο 1800. Ως πρώτος ένοικος του αρχοντικού αναφέρεται ο τελευταίος Τούρκος δικαστής (καδής). Κατοικήθηκε από τον γεννημένο στην Αθήνα Χατζή Χαλίλ Εφέντη, για τον οποίο έχει γραφτεί ότι υπήρξε από τα πρώτα θύματα της Επανάστασης του 1821, αφού εκτελέστηκε από τις τουρκικές αρχές όταν αρνήθηκε να εφαρμόσει την εντολή του σουλτάνου και να υπογράψει φετφά (απόφαση) για την εκτέλεση 3.000 Αθηναίων. Για ένα διάστημα ήταν η έδρα της τουρκικής στρατιωτικής διοίκησης. Για χρόνια κατοικήθηκε από πολλούς ενοίκους και για ένα διάστημα στεγάζονταν εκεί ένα ιδιωτικό σχολείο.

Στην ταινία βλέπουμε πως το σπίτι δίνεται για αντιπαροχή. Προφητική με έναν τρόπο, καθώς αρκετά τέτοια κτήρια χάθηκαν για να χτιστούν πολυκατοικίες. Ευτυχώς το 1979 το συγκεκριμένο σπίτι απαλλοτριώθηκε για αρχαιολογικούς σκοπούς, για να χαρακτηριστεί χρόνια αργότερα, το 1995, από το υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Αυτό σημαίνει πως καμία παρέμβαση δεν μπορεί να γίνει στο κτήριο, χωρίς την άδεια των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού.

Οι ανασκαφές

Οι ανασκαφές που έγιναν στο εσωτερικό και στην αυλή του σπιτιού το 2000 αποκάλυψαν αρκετά ευρήματα από την κλασική εποχή μέχρι και το Βυζάντιο. Εκεί βρέθηκε τμήμα του Πεισιστράτειου αγωγού, που κάλυπτε τις ανάγκες της αποχέτευσης κατά τους κλασικούς χρόνους, καθώς και Βεσπασιανές τουαλέτες. Από αυτό αποδεικνύεται ότι ο χώρος χρησιμοποιήθηκε για δημόσια ουρητήρια, τα οποία υπήρχαν στην περιοχή για να εξυπηρετήσουν τον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που σύχναζε στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.

Διάβασε κι αυτό! Η οδός Τριπόδων είναι ένα στενό δρομάκι στην Πλάκα. Θεωρείται πως είναι ο αρχαιότερος δρόμος της Αθήνας. Η οδός Τριπόδων (οι Τρίποδες) αναφέρεται από τον Παυσανία ως ο διαπρεπέστερος δρόμος της αρχαίας Αθήνας και ο αγαπημένος περίπατος των κατοίκων της. Οδηγούσε από το Αρχαίο Θέατρο του Διονύσου στην Αρχαία Αγορά. Την οδό Τριπόδων διέσχιζαν και για τις λαμπαδηδρομίες προς τιμήν του θεού Διόνυσου. Πήρε το όνομά της από τους χάλκινους τρίποδες που τοποθετούνταν κατά μήκος του δρόμου. Τέλος, θεωρείται πως είναι ο δρόμος της Αθήνας που έχει διατηρήσει την ίδια ονομασία εδώ και 25 αιώνες.

 

 

 

 

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Magda Zindrou-Κάθε μέρα γονείς (@magdazin)

Το σήμερα και το αύριο

Το 2013 ανακοινώθηκε πως το σπίτι του Αντωνάκη και της Ελενίτσας θα “έβγαινε στο σφυρί”, στο πλαίσιο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας μέσω του ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου). Το 2014 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για το συγκεκριμένο αρχοντικό, αλλά και για 12 ακόμη δημόσια ιστορικά ακίνητα στην Πλάκα.

Όπως καταλαβαίνετε, μπορεί και να το είχατε διαβάσει τότε, οι αντιδράσεις ήταν έντονες. Στη σελίδα όπου πραγματοποιούνται οι ηλεκτρονικές δημοπρασίες δεν εμφανίστηκε καμία προσφορά εξαγοράς κι έτσι η “οικία Κοκοβίκου” έμεινε αναξιοποίητη. Από το 2016 έχει μεταφερθεί στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ).

Για πολλά χρόνια το σπίτι της οδού Τριπόδων ήταν κρυμμένο πίσω από έναν μαντρότοιχο. Η αυλή γέμιζε από μπάζα και σκουπίδια. Όπως ήταν αναμενόμενο, πρόσφερε στέγη σε ανθρώπους που ζούσαν στον δρόμο. Σήμερα μπορείς να το δεις από τον δρόμο. Σίγουρα θα κοντοσταθείς να βγάλεις μια φωτογραφία και θα το κοιτάξεις με μια τρυφερότητα και νοσταλγία. Δυστυχώς όμως ο χρόνος είναι ανελέητος και οι αλλοιώσεις αναπόφευκτες. Οι φθορές στο μοναδικό αυτό κτήριο είναι έντονες, τα χόρτα και οι αγριάδες έχουν διεκδικήσει την αυλή και αν δεν ασχοληθεί κάποιος σύντομα, ο χρόνος θα αφήσει πάνω του ακόμη πιο έντονα σημάδια.

Ποιος θα είναι αυτός ο κάποιος είναι το ερώτημα. Δεν θα ήθελα να είναι ένας ιδιώτης. Αυτό το κτήριο είναι κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς αυτής της πόλης και του αξίζει κάτι καλύτερο. Δεν θα ήταν πολύ όμορφο, ας πούμε, σαν Μουσείο Ελληνικού Κινηματογράφου; Εγώ όμως είμαι μια ρομαντική. Δυστυχώς, άλλοι αποφασίζουν…