Μα γιατί να δούμε “Το Νησί των Θησαυρών“; Τι κάνει ένα βιβλίο του 1883 τόσο δημοφιλές στα σημερινά παιδιά;

“Το Νησί των Θησαυρών” βρίσκεται για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Πόρτα, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου. Είναι ένα από τα πιο αγαπημένα έργα της κλασικής λογοτεχνίας και πέρυσι παρακολούθησαν την παράσταση πάνω από 20.00 θεατές. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν κάποιες εβδομάδες, η παράσταση βραβεύτηκε από την Ένωση Κριτικών Θεάτρου (1ο Βραβείο Θεάτρου για Παιδιά και Εφήβους), σφραγίζοντας με τον καλύτερο τρόπο όλα όσα νιώσαμε και ζήσαμε όταν την παρακολουθήσαμε πέρυσι στο Θέατρο Πόρτα.

Δέκα ηθοποιοί μας παρασέρνουν σε μια συναρπαστική περιπέτεια με πειρατές, πλοία, χάρτες, μυστικά, ανταρσίες, συμπλοκές και πολλές ανατροπές, με πολλά και θεαματικά κοστούμια και σκηνικά που εντυπωσιάζουν, ενώ την ίδια ώρα τραγουδούν και ερμηνεύουν ζωντανά την εκπληκτική μουσική του Κορνήλιου Σελαμσή. Το έργο χαρακτηρίζεται ως μια ιστορία ενηλικίωσης και η διασκευή του Θωμά Μοσχόπουλου αναδεικνύει εξαιρετικά τη διαχρονικότητα του κειμένου και τα πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης.

Τι είναι αυτό που κάνει τα παιδιά να αγαπούν τόσο πολύ “Το Νησί των Θησαυρών“; Ας δούμε τι μας είπε ο σκηνοθέτης της παράστασης, κ. Θωμάς Μοσχόπουλος.

” Πρόσφατα συνειδητοποίησα ότι απ’ όλα τα θεατρικά κείμενα (έργα ή διασκευές αφηγημάτων) αυτό με το οποίο έχω ασχοληθεί περισσότερες φορές (4 ανεβάσματα ) είναι η διασκευή που έχω κάνει στο μυθιστόρημα του Ρ.Λ. Στήβενσον “Το νησί των Θησαυρών“. Φυσικά δεν είναι ανεξάρτητο αυτό το γεγονός από την πάρα πολύ μεγάλη απήχηση που είχε στο παιδικό και όχι μόνο κοινό. Πρόσφατα μάλιστα βραβευθήκαμε και από την Ένωση κριτικών θεάτρου. Αναλογιζόμενος και την δική μου παιδιόθεν λατρεία στις ιστορίες με πειρατές έκανα ορισμένες σκέψεις πάνω στο ποια συστατικά διατηρούν αναλλοίωτη στο χρόνο την λατρεία των παιδιών σ’ αυτές και ειδικά στο πλέον αρχετυπικό «Νησί των θησαυρών»:

Περιπέτεια – Η αναζήτηση του κρυμμένο θησαυρού, το ταξίδι σε άγνωστους τόπους, η εξερεύνηση του τροπικού νησιού μαζί με ένα σωρό επικίνδυνες ανατροπές, μπόλικο μυστήριο και φανταστικά στοιχεία, όπως χάρτες θησαυρών, μυστικά, κρυμμένα σεντούκια, κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον και συνάμα ενισχύουν τη φαντασία των παιδιών κάνοντας τα να ονειρεύονται περιπέτειες.

Αίσθηση ελευθερίας – Οι πειρατές ζουν μακριά από την καθημερινή ζωή και τους κανόνες της κοινωνίας. Η ζωή τους στο πλοίο και η ανεξαρτησία τους τους καθιστούν ελκυστικούς στα μάτια των παιδιών, που συχνά ονειρεύονται να είναι ελεύθερα να κάνουν ό,τι θέλουν.

Αναμέτρηση καλού και κακού – Οι περισσότερες ιστορίες για παιδιά συχνά έχουν σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στους “καλούς” και τους “κακούς”. Τα παιδιά αγαπούν να ταυτίζονται με την ηρωική πλευρά των “καλών”. Εδώ όμως συμβαίνει κάτι ιδιαίτερο. Ο καπετάνιος Λονγκ Τζον Σίλβερ είναι ένας από τους πιο σύνθετους και ενδιαφέροντες “κακούς” στην ιστορία της λογοτεχνίας, καθώς δεν είναι μονοδιάστατος, αλλά έχει και χαρίσματα και ελαττώματα. Τα παιδιά προβληματίζονται ως προς τις “εύκολες απαντήσεις” σε θέματα όπως η φιλία, προδοσία, η ανάγκη και η απληστία καθώς και η ευρύτερη έννοια της ηθικής. Τα θέματα αυτά εξετάζονται με ανάλαφρο αλλά ουσιαστικό τρόπο οδηγώντας τα παιδιά σε μιαν άλλη κατανόηση του ρόλο του “κακού” πειρατή, καθώς και του ενδιαφέροντος που κρύβει. Αυτό τους επιτρέπει να εξερευνούν αξίες και ηθικά διλήμματα μακριά από διδακτισμούς και μέσα από πολύ χιούμορ. Το έργο είναι γεμάτο παράξενους, υπερβολικούς διασκεδαστικούς και ενδιαφέροντες χαρακτήρες που συναρπάζουν τα παιδιά. Ο Στήβενσον καθηλώνει το κοινό του εναλλάσσοντας περίτεχνα την κωμωδία με την αγωνία και τη δράση. Μια ακόμα παρατήρηση που έκανα βλέποντας μικρά έως και πολύ μικρά παιδιά να καθηλώνονται με τους πιο “τρομαχτικούς” ήρωες του έργου, είναι πόσο λατρεύουν να φοβούνται…λίγο.

Θρίλερ – Τα παιδιά τείνουν να πειραματίζονται και να δοκιμάζουν τα όρια τους, συμπεριλαμβανομένων των συναισθηματικών ορίων. Παρόμοιες ιστορίες τους δίνουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν το πόσο φοβούνται, χωρίς πραγματική απειλή. Όταν ένα παιδί αντιμετωπίζει έναν φανταστικό “εχθρό” σε μια τέτοια αφήγηση, νιώθει ότι έχει τη δύναμη να νικήσει τους φόβους του. Αυτό μπορεί να τους δώσει αίσθηση ελέγχου και αυτοπεποίθηση. Οι “λίγο…φοβιστικές ιστορίες” τους επιτρέπουν να εκφράσουν και να εκτονώσουν το άγχος τους, αλλά και να δώσουν φτερά στη φαντασία τους μέσα από την αλληλεπίδραση με το ασυνήθιστο και το φανταστικό. “

Μουσική, η μεγάλη πρωταγωνίστρια της παράστασης

Δεν θα μπορούσε όμως κάποιος να μην μιλήσει για τη μουσική του Κορνήλιου Σελαμσή, η οποία είναι κεντρικό σημείο στο “Νησί των Θησαυρών“. Βασίζεται σε ναυτικούς σκοπούς και πειρατικά τραγούδια του 17^ου και 18^ου αιώνα, σε νέες ενορχηστρώσεις και επεξεργασία. Οι ηθοποιοί ερμηνεύουν τη μουσική και τα τραγούδια (σε στίχους Θωμά Μοσχόπουλου), παίζοντας κιθάρα, μπάντζο, κλαρινέτο, σαξόφωνο, κόντρα μπάσο, κρουστά, βιολί, ακορντεόν και πιάνο.

” Το Νησί των Θησαυρών είναι για μένα ο καρπός μιας μακριάς συζήτησης πάνω στο θέατρο με μουσική και στο θέατρο για παιδιά την οποία κάνουμε με το Θωμά Μοσχόπουλο εδώ και δεκαπέντε χρόνια.”, μας λέει ο Κορνήλιος Σελαμσής. ” Όταν εργαστήκαμε για πρώτη φορά πάνω στο έργο πριν από μια δεκαετία η ιδέα ήταν να επεξεργαστώ μια σειρά από Αγγλικούς ναυτικούς σκοπούς και να φτιάξω με την ομάδα των ηθοποιών μια μπάντα η οποία θα παίζει θέατρο και θα παίζει μουσική και θα τραγουδάει. Σε εκείνο το πρώτο ανέβασμα, μπήκε η βάση για την καινούργια εκδοχή.

Δουλεύοντας εκ νέου τα τραγούδια και τις εκδοχές τους είδα, πως η μουσική μπορεί να παίζει έναν κρίσιμο και διαρκή συμπληρωματικό ρόλο στην αφήγηση, έτσι καθώς συμφωνήσαμε με τον Θωμά, κατέληξε ένα μεγάλο μέρος του έργου να έχει έναν συνεχή διάλογο μεταξύ του τραγουδιού της πρόζας και της μουσικής. 

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω πως οι ηθοποιοί -και μουσικοί- της παράστασης υπήρξαν έξοχοι συνεργάτες καθώς αυτό που πρέπει να επιτελέσουν επί σκηνής είναι απαιτητικό και ζητά συγκέντρωση και μεγάλη πειθαρχία.  

Η επανάληψη της παράστασης για δεύτερη χρονιά και η βράβευσή της, μας δίνουν μια επιβεβαίωση πως το εγχείρημά μας, έχει χώρο για να υπάρξει και να ανοίγει έναν διάλογο με το πολύ νέο κοινό που πέραν της ειλικρίνειας και της αυστηρότητάς του μας είναι πολύτιμο και ουσιαστικά μας εκπαιδεύει. “

“Το Νησί των Θησαυρών” είναι χωρίς αμφιβολία η παράσταση που δεν πρέπει να χάσετε τη φετινή σεζόν.

Απευθύνεται σε όλη την οικογένεια και είναι κατάλληλη για παιδιά από 5 ετών.

Ταυτότητα της παράστασης

Διασκευή/ Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος | Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής | Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Πάσχου | Σκηνικά: Ευαγγελία Θεριανού | Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ | Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου | Βοηθός σκηνοθέτη: Μάριος Κακουλλής | Βοηθός σκηνογράφου: Ζενεβιέβ Αθανασοπούλου, Αναστάσιος Κλης | Φωτογραφίες / Βίντεο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Παίζουν (αλφαβητικά): Αντώνης Αντωνιάδης, Στέλιος Θεοδώρου, Θεοφάνης Κοσμάς, Γιάννης Λατουσάκης, Δημήτρης Μήτρου, Μαρί Σουζάν Μουζέλα, Χρήστος Παπαδόπουλος, Τάσος Ροδοβίτης, Γιάννης Σαμψαλάκης, Γιώργος Φασουλάς.

Understudy: Πέτρος Δημοτάκης

Ευχαριστούμε το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και την Εθνική Λυρική Σκηνή για την παραχώρηση μέρους των κοστουμιών.

Διάρκεια: 1 ώρα και 30 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων

Θεατρικές παραστάσεις για παιδιά κι εφήβους – Οδηγός “Πάμε θέατρο;”