Ημέρα 3η και βρισκόμαστε στο (κλειστό) θέατρο 104, για να μιλήσουμε με τον Φώτη Δούσο από το Hippo Theatre Group, που φέτος μας παρουσίασε τις εξαιρετικές παραστάσεις Το Νησί των Συναισθημάτων και Οι περιπέτειες του Παβ.

Γράφει ο Φώτης Δούσος, Συγγραφέας και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Hippo Theatre Group

Το θέατρο δεν αντιμετωπίζεται από πολλούς ως «κανονική» δουλειά. Και ακόμα περισσότερο το θέατρο για παιδιά, που θεωρείται παραδοσιακά δεύτερης διαλογής θέαμα. Για μένα και τα δύο είναι το ίδιο πράγμα. Συνιστούν αδικημένους επαγγελματικούς κλάδους και η προσφορά των εργαζομένων τους σχεδόν ποτέ δεν ανταμείβεται όσο της αξίζει.

Η απαξίωση απέναντι στο θέατρο γενικότερα προέρχεται από ανθρώπους που δεν έχουν καμία σχέση με την κουλτούρα. Αλλά και από άλλους, που απλώς αδυνατούν να καταλάβουν τι είναι αυτό που γίνεται εκεί πέρα.

Κάθε τέχνη καθορίζεται από τις δυσκολίες της. Το θέατρο όμως, ως η κατεξοχήν κοινωνική τέχνη, έχει επιπρόσθετα προβλήματα. Μια δουλειά που ζητάει από τους συντελεστές της να αξιοποιήσουν στο έπακρον την ευαισθησία τους, τη δημιουργικότητά τους, τη φαντασία τους, να αντλήσουν από το συναίσθημά τους, να εκτεθούν, να παρεκτραπούν, να διερευνήσουν μύχιες πλευρές του εαυτού τους, να χάσουν τον έλεγχο και μετά να δώσουν, με απόλυτη γενναιοδωρία, όλο αυτό που μάζεψαν και έπλασαν στο κοινό, είναι λογικό να ισορροπεί συνεχώς σε τεντωμένο σκοινί.

Στο θέατρο δεν πρυτανεύει πάντα η λογική. Είναι ένα πεδίο όπου κυριαρχεί η ένταση. Βγαίνουν στην επιφάνεια περιοχές της ανθρώπινης εμπειρίας που χαρακτηρίζονται από οριακότητα.

Είναι ο καθαγιασμένος, διονυσιακός χώρος της έκστασης.

Δεν θα σχολιάσω το πόσο κουραστικές, επίπονες, ριψοκίνδυνες, πολύωρες μπορεί να γίνουν οι πρόβες. Προσωπικά έχω κάνει και δωδεκάωρες πρόβες. Όπως σίγουρα έχουν κάνει και πολλοί άλλοι. Δεν είναι μόνο η σωματική προσπάθεια που απαιτείται, η συγκέντρωση που χρειάζεται, η ανασφάλεια με την οποία έχεις να παλέψεις κάθε φορά που διαπλάθεται το καλλιτεχνικό υλικό· είναι και το συναισθηματικό κουρέλιασμα που προϋποθέτει κάποιες φορές η σωματική έκφραση, είναι και η ψυχολογική διάλυση που ακολουθεί.

Η παρουσία του ηθοποιού στη σκηνή πρέπει να είναι απόλυτη. Η ψυχική-συναισθηματική ακεραιότητα φέρνει εξαντλητική κόπωση, αλλά και λύτρωση. Μπορεί κάθε μέρα κάποιος να «πεθαίνει» συμβολικά, να χάνει και να ξαναβρίσκει τον εαυτό του; Ναι, στη σκηνή. Δεν είναι δουλειά γραφείου. Εδώ η πυκνότητα είναι εξοντωτική. Μία ώρα επί σκηνής αντιστοιχεί με πολλές ώρες γραφείου.

Φυσικά οι άνθρωποι του θεάτρου δεν ζητούν από κανέναν να τους «λυπηθεί» ή να τους συμπονέσει. Μόνοι τους διάλεξαν αυτό το δύσκολο μονοπάτι και πορεύονται με γνώμονα τις επιδιώξεις τους ή απλώς με πυξίδα την καλή τους καρδιά.

Το θέατρο δεν πέθανε στον Μεσαίωνα. Δεν θα πεθάνει ούτε τώρα. Είναι τέχνη που επιβιώνει από τις καταστροφές γιατί είναι το αντίδοτο στις καταστροφές.

Οι άνθρωποι του θεάτρου αποτελούν ένα από τα πιο υγιή και ανήσυχα κομμάτια της κοινωνίας μας. Είναι έξυπνοι, ευρηματικοί, γενναιόψυχοι, παθιασμένοι, έχουν όραμα και πίστη, ζωντάνια και ανυστεροβουλία. Η κοινωνία οφείλει να δείξει σεβασμό και αλληλεγγύη σε αυτό το κομμάτι της, που την ταρακουνάει και την τραβάει πάντα μπροστά. Η Πολιτεία πρέπει να στηρίξει τώρα χωρίς φειδώ και με αίσθηση του επείγοντος, όπως γίνεται στα περισσότερα κράτη του δυτικού κόσμου.

Ο Φώτης Δούσος σπούδασε θεατρολογία στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται με τη σκηνοθεσία, το γράψιμο και τη διδακτική της δημιουργικής γραφής. Είναι ιδρυτικό μέλος της θεατρικής ομάδας hippo με την οποία έχει κάνει πολλές παραστάσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Αυτό το διάστημα εκπονεί τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης με θέμα την τεχνική της νεοελληνικής πεζογραφίας. Το τελευταίο του βιβλίο Παβ ο φάλτσος τζίτζικας και η περιπέτεια με τα τυφλά μυρμήγκια ήταν προτεινόμενο για τo βραβείo ΙΒΒΥ καθώς και για το βραβείο του περιοδικού ο Αναγνώστης.