Ημέρα 5η. Από πέρυσι το καλοκαίρι μέχρι τον Μάρτιο του 2020, μια από τις πιο δραστήριες και παραγωγικές θεατρικές ομάδες, η Ομάδα Κοπέρνικος, έκανε ότι μπορούσε για να βρεθεί δίπλα σε μικρά και μεγαλύτερα παιδιά. Ταξίδεψε στην επαρχία, βρέθηκε σε μικρές και μεγάλες θεατρικές σκηνές της Αθήνας, συμμετείχε σε φεστιβάλ, πήγε σε σχολεία… μέχρι που ο κορονοϊός τους ανάγκασε να κάνουν μια μεγάλη παύση. Και τώρα;

Γράφει ο Άγγελος Αγγέλου, Ομάδα Κοπέρνικος

Η ομάδα ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ δημιουργεί πρωτότυπες θεατρικές παραστάσεις για παιδιά από το 2012. Στους κόλπους της φιλοξενεί όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με το θέατρο: ηθοποιούς, σκηνοθέτες, συγγραφείς, ενδυματολόγους, σκηνογράφους κ.α. ενώ συνεργάζεται στενά με ακόμα περισσότερους επαγγελματίες του χώρου όπως: ηχολήπτες, φωτιστές, υπεύθυνους επικοινωνίας, γραφίστες, εικονογράφους κ.α.

Το επάγγελμά μας είναι εποχικό και άκρως συλλογικό. Οι παραστάσεις μας κάνουν πρεμιέρα κάπου τον Οκτώβριο και ρίχνουν αυλαία τον Απρίλιο, λίγο πριν το Πάσχα. Δουλεύουμε λοιπόν για έξι μήνες. Τα έσοδά μας όμως πρέπει να είναι αρκετά ώστε να μας ζήσουν όλο τον υπόλοιπο χρόνο. Ο πιο δύσκολος μήνας είναι ο Σεπτέμβριος κατά τον οποίο, μετά από σχεδόν τέσσερις μήνες «ανομβρίας», καλούμαστε να επανεκκινήσουμε τις δράσεις μας και να χρηματοδοτήσουμε νέες παραγωγές.

Με την φετινή κρίση του Covid 19,  χάθηκαν δύο γόνιμοι μήνες. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο ακυρώθηκαν όλες μας οι παραστάσεις ενώ ταυτόχρονα καταδικαστήκαμε σε μια υποχρεωτική αδράνεια μη μπορώντας να πραγματοποιήσουμε ούτε πρόβες, ούτε ακροάσεις, ούτε συναντήσεις. Υπό φυσιολογικές συνθήκες τον καιρό αυτόν θα είχαμε ήδη κλείσει τις συμφωνίες μας με τα θέατρα για την ερχόμενη χρονιά ενώ θα είχαμε προγραμματίσει τις ακροάσεις μας και θα είχαμε ξεκινήσει τις συναντήσεις των δημιουργικών ομάδων. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, όλα αυτά δεν έγιναν, ούτε θα γίνουν.

Με τον κίνδυνο ενός δεύτερου κύματος ιού τον Οκτώβριο, υπάρχει μια τρομερή ανασφάλεια και αβεβαιότητα που μας επηρεάζει ποικιλοτρόπως. Δεν ξέρουμε αν τα θέατρα θα είναι ανοιχτά και –αν ναι- υπό ποιες συνθήκες. Μια υποτροπή του αριθμού των κρουσμάτων το φθινόπωρο μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο κλείσιμο των χώρων συναθροίσεων. Αλλά κι αν παραμείνουν ανοιχτοί, η συνθήκη του 40% πληρότητας που φαίνεται ότι θα ισχύσει για τα καλοκαιρινά θέατρα, μοιάζει μη βιώσιμη, ακόμα και για τις παραγωγές που χρησιμοποιούν μικρές ομάδες ερμηνευτών. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι οι μεγάλες παραγωγές δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν. Είμαι επίσης σίγουρος ότι δεν θα γίνουν νέες παραγωγές.

Ταυτόχρονα, δεν γνωρίζουμε καθόλου το καθεστώς που θα επικρατήσει στα σχολεία. Αν θα ανοίξουν και αν θα πραγματοποιήσουν επισκέψεις σε χώρους πολιτισμού. Από την άλλη, πόσα σχολεία διαθέτουν χώρους για να φιλοξενήσουν εκεί  μια παράσταση και πόσα παιδιά θα μπορούν ταυτόχρονα να την παρακολουθήσουν;

Μπαίνουμε σε μια περίοδο υποχρεωτικής παύσης και στασιμότητας. Τα ερωτήματα και οι δυσκολίες που ανακύπτουν μοιάζουν αμέτρητα. Μεγάλη είναι η ανασφάλεια και φόβος. Ειδικά για τους ηθοποιούς και τους ερμηνευτές μας που καλούνται, εν καιρώ πανδημίας, να συνεργαστούν πάνω στην ίδια σκηνή, με κοντινές αποστάσεις, συναντώντας δεκάδες παιδιά καθημερινά. Σκέφτομαι ότι οι σκηνοθεσίες μας θα πρέπει όλες να τροποποιηθούν λαμβάνοντάς σοβαρά υπόψιν τις νέες παραμέτρους ασφάλειας και υγιεινής. Αγκαλιές, χειραψίες, αγγίγματα; Όλα απαγορεύονται; Μα δίχως το άγγιγμα, πώς θα καταφέρουμε να «αγγίξουμε» τις καρδιές των θεατών μας;

Προσπαθώ να φανταστώ πώς θα είναι μια πρόβα με μάσκες και γάντια, σκηνοθέτες που δίνουν οδηγίες στους ηθοποιούς «Μην κοιτάζεστε όταν λέτε τα λόγια σας, είναι επικίνδυνο. Κοιτάτε μπροστά!». Βλέπω μπροστά μου θεατρικές αίθουσες με άδειες τις πρώτες τρεις σειρές και αραιά γεμάτες τις υπόλοιπες, ένας εδώ, δύο πιο κει, μια μικρή οικογένεια στο βάθος. Ακούω ηθοποιούς να μιλάνε στα παιδιά για αγάπη και φιλία δίχως όμως να μπορούν οι ίδιοι να αγκαλιαστούν, να φιληθούν, να προσεγγίσουν ο ένας τον άλλο. Διαβάζω με τη φαντασία μου ένα φυλλάδιο αναρτημένο στον τοίχο κάποιας θεατρικής αίθουσας. Πρόγραμμα λειτουργίας: Απολύμανση αίθουσας, Θερμομέτρηση ηθοποιών, Αργή – προσεκτική ταξιθεσία, Ασφαλής παράσταση χωρίς διάλειμμα, Κλειστό κυλικείο, Προσεκτική αποχώρηση του κοινού, Αποστείρωση σκηνικών αντικειμένων, Απολύμανση αίθουσας και πάλι από την αρχή…

Ποτέ δεν ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια πανδημία, μια απειλή της ζωής, και όλα αυτά είναι αναγκαία. Θα το σεβαστούμε, δεν γίνεται διαφορετικά, μέχρι να ξαναγίνουν όλα όπως ήταν πριν. Μέχρι τότε όμως θα αγωνιζόμαστε, όπως όλοι, να επιβιώσουμε. Ελπίζουμε να τα καταφέρουμε και να σας ξαναδούμε σύντομα σε αίθουσες γεμάτες με γέλια και φωνές μικρών και μεγάλων.

Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Ε.Μ.Π. ενώ ταυτόχρονα μελέτησε πιάνο και θεωρία της μουσικής. Από το 2005 συνθέτει μουσική και τραγούδια για παιδιά ενώ από το 2006 συνεργάζεται με την Έμη Σίνη γράφοντας μικρές και μεγάλες ιστορίες, παραμύθια και κυρίως θεατρικά έργα που βραβεύονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το 2007 ιδρύουν μαζί την καλλιτεχνική ομάδα ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ (www.kopernikos.gr) με στόχο τον σχεδιασμό και την πραγματοποίηση πρωτότυπων και ποιοτικών παραστάσεων για παιδιά κάθε ηλικίας. Θεατρικά τους έργα ανεβαίνουν στο Εθνικό Θέατρο, στο Μέγαρο Μουσικής, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και σε άλλα σημαντικά θέατρα της Ελλάδας και του εξωτερικού.