Θα μπορούσα να σας αναφέρω και την γνωστή σε όλους μας τηλεοπτική εκπομπή με την σούπερ νταντά που υπερασπίζεται την τιμωρία, το καρεκλάκι της σκέψης και το time out ως το απόλυτο εργαλείο για να ηρεμήσουμετα παιδιά μας και να τα φέρουμε στα μέτρα μας.

Δεν θα κάνω αυτό! Θα σας γράψω όμως για ένα περιστατικό που συνέβη σε δημόσιο παιδικό σταθμό, όπου η αδερφή μου επισκεπτόταν σε εβδομαδιαία βάση (ως κομμάτι των σπουδών της). Και κάπως έτσι θα καταλάβετε ποια είναι η αξία της τιμωρίας…

Ένα από τα παιδάκια της τάξης ήταν άτακτο! Η δασκάλα του λοιπόν αποφάσισε πως του αξίζει η τιμωρία. Δεν τον έβαλε όμως στην “Σκεφτούλα” αλλά τον έβγαλε από την τάξη και του ζήτησε να κάτσει έξω. Το παιδί υπάκουσε!! Αρκετή ώρα μετά η αδερφή μου βγήκε από την τάξη της και το παιδί καθόταν ακόμη έξω. Ακολούθησε ο παρακάτω διάλογος:

– Τι κάνεις εδώ; Δεν πήγες ακόμη μέσα; Έλα πάμε μαζί… Δεν μου λες βρε Γιώργο, τι κάνεις τόση ώρα εδώ έξω;”
– Σκέφτομαι…
– Σκέφτεσαι… Και τι σκέφτεσαι τόση ώρα εδώ έξω που σε έβαλε η δασκάλα σου τιμωρία, θέλεις να μου πεις;
– Σκέφτομαι… Σκέφτομαι το απόγευμα που θα πάω στα Jumbo με την μαμά μου!!

Ποια είναι η αξία τη τιμωρίας λοιπόν; Θα έλεγα έτσι πρόχειρα… καμία!

Το συγκεκριμένο παιδάκι δεν σκέφτηκε τι έκανε λάθος, δεν αισθάνθηκε ότι έκανε κάτι που δεν πρέπει να το επαναλάβει, δεν κατάλαβε τίποτα απολύτως γιατί κανείς δεν του μίλησε, κανείς δεν του εξήγησε ότι κάτι πήγε στραβά, κανείς δεν ασχολήθηκε με την “κακή” του πράξη, παρά μονάχα με το ότι το ίδιο ήταν ένα “κακό παιδί” που έπρεπε να απομονωθεί και να αφεθεί περίπου στην τύχη του (δεν το άφησαν καν μέσα στην σχολική αίθουσα!). Όλες οι μελέτες πια δείχνουν πως ένα παιδί που τιμωρείται κατ’ εξακολούθηση απλά κακοποιείται και το μόνο που καταλαβαίνει είναι πως είναι ένα κακό παιδί. Δεν είμαι ειδικός, δεν είμαι παιδαγωγός, δεν τα κάνω όλα τέλεια, ίσα ίσα θα έλεγα δεν είναι λίγες οι στιγμές που αισθάνομαι ότι τα κάνω όλα λάθος. Δεν σας κρύβω πως έχουν έρθει στιγμές που είπα “Βρε μήπως;”…

Μετά όμως από δύο παιδιά έχω καταλάβει πως άλλο τα όρια, άλλο το να γνωρίζουμε τις φυσικές συνέπειες των πράξεών μας, άλλο το να ρωτάμε το παιδί μας αν χρειάζεται λίγο χρόνο για να ηρεμήσει και μετά να συζητήσουμε. Πιστεύω όμως πως η τιμωρία είναι ο πιο ταπεινωτικός, απαξιωτικός και ακατάλληλος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα “λάθη” του παιδιού μας. Ένα παιδί χρειάζεται να κατανοήσει το σωστό και το λάθος και αυτό δεν θα το πετύχουμε μειώνοντας ή φοβερίζοντάς το. Η συζήτηση και η επανάληψη (που το ξέρω, είναι κουραστική) είναι ο μοναδικός τρόπος για ένα παιδί να αισθανθεί και να καταλάβει πως υπάρχουν ορισμένα πράγματα που απλώς δεν είναι σωστό να γίνονται.

Τι θέλουμε από τα παιδιά μας; Θέλουμε να μας φοβούνται; Θέλουμε να μας σέβονται επειδή πρέπει; Ή θέλουμε ανθρώπους με άποψη, θαρραλέους, συνειδητοποιημένους, ασφαλείς και γεμάτους αυτοπεποίθηση;

Δεν χρειάζεται να γράψω περισσότερα.