Με αφορμή την κυκλοφορία της νέας σειράς βιβλίων “Οι Μαχητές του Ντάο” από τις εκδόσεις Μεταίχμιο μιλήσαμε με τη συγγραφέα Ελένη Ανδρεάδη.

Ποιοι είναι «Οι Μαχητές του Ντάο», οι πρωταγωνιστές της νέας σειράς βιβλίων σας;

Δυο παιδιά σε μια ελληνική πόλη, με τα ψευδώνυμα Του και Ντι, κάθε Σάββατο αναλαμβάνουν υποθέσεις ως Μαχητές του Ντάο στη σοφίτα του σπιτιού τους για να σώσουν τον κόσμο. Τις υποθέσεις αυτές αναλαμβάνουν με την καθοδήγηση του παππού τους από την Κίνα και ταξιδιώτη του χρόνου, του Σίφου. Το βιβλίο αντλεί έμπνευση από τη φιλοσοφία του Ντάο που βασίζεται στην έννοια της ισορροπίας μέσα μας, αλλά και σε σχέση με την σύνδεσή μας με τον εξωτερικό κόσμο.

Ποια αποστολή κρύβεται πίσω από την μυστηριώδη ονομασία του πρώτου βιβλίου «Υπόθεση Ηλιακό Τσάι»;

Η πρώτη υπόθεση εστιάζει στην κλιματική αλλαγή που οι Μαχητές προσπαθούν να σταματήσουν. Τα αέρια του θερμοκηπίου έχουν πλέον γίνει τόσα πολλά σε ποσότητα που υπερθερμαίνουν τον πλανήτη. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, για τις οποίες μαθαίνουν τα παιδιά είναι, μεταξύ άλλων, ακραία καιρικά φαινόμενα, ξηρασία, πλημμύρες, άνοδος της στάθμης της θάλασσας και εξαφάνιση της βιοποικιλότητας. Οι Μαχητές του Ντάο, αφού μάθουν για τη δύναμη του ήλιου, φτιάξουν ηλιακό τσάι και ζεσταθούν με ασκήσεις Τάι Τσι, διαπιστώνουν πως έχει χαθεί η ισορροπία πάνω στην οποία βασίστηκε η δημιουργία του ανθρώπινου πολιτισμού. Καταλαβαίνουν πως ακόμα και δύο μικρά παιδιά μπορούν να κάνουν πολλά για να βοηθήσουν.

Για μια ακόμη φορά εστιάζετε στο περιβάλλον, επιχειρώντας να ενημερώσετε αλλά και να ενεργοποιήσετε τον μικρό αναγνώστη. Ποιες είναι οι διαφορές των Μαχητών του Ντάο με την προηγούμενη βραβευμένη σειρά σας «Πράκτορες του Πλανήτη»;

Οι Πράκτορες του Πλανήτη απευθύνονται σε λίγο μεγαλύτερα παιδιά (8+) ενώ αυτή είναι μια σειρά βιβλίων πρώτης ανάγνωσης (5+). Οι Πράκτορες χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο τα χαρακτηριστικά μιας ξέφρενης, ταχύτατης περιπέτειας σε όλο τον κόσμο, και εργαλεία όπως το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό, ενώ οι Μαχητές Του Ντάο είναι ένα πιο λογοτεχνικό εγχείρημα με περισσότερο πνευματική, ζεν και τρυφερή αντιμετώπιση, ακριβώς επειδή δανείζεται και προβληματίζεται σχετικά με τις σημαντικότερες αξίες που μοιραζόμαστε ως ανθρωπότητα, όπως τη συμπόνια, την καλοσύνη και τον σεβασμό, και πώς μπορούν να μας οδηγήσουν στο να είμαστε πιο κοντά στη φύση αλλά και τελικά πιο ευτυχισμένοι.

Στο κέντρο της ιστορίας σας, σε ρόλο προτύπου, τοποθετείτε τον παππού Σίφου. Πώς προέκυψε αυτή η επιλογή και τι συμβολίζει;

Μετά από περίπου είκοσι χρόνια ενασχόλησης με τη βιωσιμότητα, επιστρέφω στην κύρια σημασία βασικών αξιών, όπως αυτές που προανέφερα – συμπόνοια, μέτρο, ταπεινότητα, καλοσύνη – και το πώς η έλλειψη αυτών μάς οδηγεί στον υπερκαταναλωτισμό, την απληστία, αδιαφορία για τον ευάλωτο συνάνθρωπο και τα άλλα είδη με τα οποία μοιραζόμαστε τον πλανήτη μας. Ο Σίφου και η φιλοσοφία του Τάο ή Ντάο συμβολίζει έναν άλλο τρόπο από τον οποίο μπορούμε να ζήσουμε, κάποιες αξίες για τις οποίες έχουν μιλήσει και οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, από τις οποίες μπορούμε να μάθουμε το πώς βρίσκει κανείς την ισορροπία μέσα του, ώστε να οδηγηθεί σε μια πιο υπεύθυνη και ενσυνείδητη σχέση με το κοινωνικό σύνολο και τον πλανήτη. 

Σίφου, στα Κινέζικα, θα πει δάσκαλος, εκπαιδευτής, μέντορας.

Πρακτικά, πώς μπορεί κάθε παιδί να γίνει Μαχητής του Ντάο; Είναι δύσκολο, από πού μπορεί να ξεκινήσει;

Το βιβλίο, μέσα από την ιστορία, αλλά και τον οδηγό δραστηριοτήτων στο τέλος, είναι γεμάτο ιδέες. Το πρώτο πράγμα που ζητά ο Σίφου από τα παιδιά είναι να ζήσουν στο τώρα, παίρνοντας βαθιές αναπνοές. Κάνουν, δηλαδή, έναν διαλογισμό, κάτι που έχει επιστημονικά τεκμηριωμένες ευεργετικές συνέπειες στη ψυχική μας υγεία (και στα παιδιά συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στη μάθηση και συγκέντρωση). Ψάχνουμε πρώτα την ισορροπία μας και με ανοιχτό μυαλό και καρδιά αναζητούμε περισσότερες πληροφορίες για το θέμα. Στο βιβλίο τα παιδιά μαθαίνουν πολλά στον δρόμο αυτό της αναζήτησης και τι μπορούν να κάνουν για να περιορίσουν την κλιματική αλλαγή. Για παράδειγμα, να αγοράζουν λιγότερα πράγματα, να αισθάνονται ευγνωμοσύνη για αυτά που έχουν, να υποστηρίζουν τοπικές δράσεις, να αλλάξουν καθημερινές συνήθειες, να μοιραστούν το μήνυμα και να απαιτήσουν από τους ηγέτες μας.

Εκτός από τη δράση σε θέματα που αφορούν στο περιβάλλον, στο βιβλίο μιλάτε και για την ευγνωμοσύνη. Γιατί έχουμε την τάση να προσπερνάμε όσα θετικά μάς συμβαίνουν; Εσείς για ποια πράγματα είστε ευγνώμων;

Ζούμε τον περισσότερο χρόνο στο μέλλον ή στο παρελθόν, στις αναμνήσεις ή προσδοκίες μας. Σπάνια ζούμε στο τώρα. Οι βουδιστές λένε πως όλος ο πόνος έρχεται από τον πόθο να αλλάξεις κάτι που δεν αλλάζει. Σίγουρα το μέλλον και το παρελθόν δεν μπορείς να το αλλάξεις και έτσι είσαι καταδικασμένος να μην βρίσκεις χαρά. Η ευγνωμοσύνη, η προσευχή ή ο διαλογισμός είναι εργαλεία που μπορούν να μας φέρουν περισσότερη ηρεμία και ευτυχία, αλλά και παράλληλα επίγνωση της βαθιάς σύνδεσης με τη φύση και τον κόσμο γύρω μας. Ως εργαζόμενη μαμά, προσπαθώ να κάνω ασκήσεις ευγνωμοσύνης ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές. Το πρωί είναι συχνά πιο εύκολο, όπως και το βράδυ πριν τον ύπνο. Είμαι ευγνώμων για τόσα πολλά! Κάποια είναι απλά, όπως ένα περπάτημα στη φύση ή το πρωινό πράσινο τσάι μου και οι δυο ευχάριστες κουβέντες που θα ανταλλάξω στην λαϊκή με έναν γλυκό συνάνθρωπο. Άλλα είναι μεγαλύτερα, όπως η τύχη και δυνατότητα που έχω να εκφράζομαι μέσα από την συγγραφή ή η αγάπη της οικογένειάς μου.

Διάβασε κι αυτό!

Μικρές συνεντεύξεις από μικρούς ανθρώπους